ประเพณีมาฆปูรมีศรีปราจีนบุรี วัดสระมรกต ต.โคกไทย อ.ศรีมโหสถ  จ.ปราจีนบุรี เริ่มจัดงานครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๐ เพื่อเป็นการสืบทอดพระพุทธศาสนาและส่งเสริมกิจกรรมการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมของจังหวัดปราจีนบุรี

      วัน มาฆบูชา  หรือ  วันจาตุรงคสันนิบาต  ตรงกับวันขึ้น  15  ค่ำ  เดือน  3  เป็นวันสำคัญวันหนึ่งในพระพุทธศาสนา ที่เกิดเหตุการณ์มงคล  4  ประการ  เพื่อน้อมรำลึกถึงพระคุณในองค์พระพุทธศาสนา   จึงพร้อมใจบูชาพระคุณของ พระพุทธองค์ พระธรรมและพระสงฆ์  ในวันมาฆะบูชา  ละเว้นความชั่ว ทำความดี    จิตใจผ่องแผ้ว

ตัวอย่างกิจกรรม  ประเพณีมาฆปูรมีศรีปราจีนบุรี ประจำปี 2554
          นายศิริพงษ์  ห่านตระกูล   ผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี  กล่าวว่า  จังหวัดปราจีนบุรี    พร้อมด้วยคณะสงฆ์จังหวัดปราจีนบุรี  องค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี    องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในปราจีนบุรี   และ  การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย  สำนักงานนครนายก  กำหนดจัดงาน  “เทศ กาลมาฆปูรมีศรีปราจีน วันที่ 11–19 กุมภาพันธ์  2554  ณ  วัดสระมรกต อำเภอศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี”  เพื่อสืบสานเรื่องราวในพุทธกาลเกี่ยวกับวันมาฆบูชา  ส่งเสริมกิจกรรมทางพุทธศาสนา  ประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวที่เกี่ยวข้องทางพุทธศาสนาและโบราณสถานของ จังหวัดปราจีนบุรีให้เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง  ภายในงานมีกิจกรรมที่น่าสนใจ  อาทิ   
          •    แต่งชุดขาวร่วมปฏิบัติธรรมและฝึก สมาธิ        ณ วัดสระมรกต (11-19 กุมภาพันธ์  2554)
          •    อนุโมทนาบุญร่วมตักบาตรและถวายภัตตาหารเพลกับ พระภิกษุสงฆ์ระหว่างเดินธุดงค์ผ่านอำเภอต่าง ๆ ในจังหวัดปราจีนบุรี  เส้นทางเดินธุดงค์เริ่มต้นที่อำเภอบ้านสร้าง  ณ  วัดบางแตน  – วัดบางเตย – วัดบางกระเบา – วัดพิกุล   อำเภอ เมืองปราจีนบุรี  ณ วัดโบสถ์ – วัดเลียบ – วัดหาดยาง  อำเภอ ศรีมหาโพธิ  ณ วัดใหม่กรงทอง-สถานที่ปฏิบัติธรรมป่าช้าเกาะสมอ  อำเภอศรีมโหสถ - วัดต้นโพธิ์ศรีมหาโพธิ - วัดสระมรกต  รวมระยะทางทั้งสิ้น  91 กิโลเมตร (11-17 กุมภาพันธ์  2554) 
          •    เที่ยวโบราณสถานเมืองศรีมโหสถ–ต้นโพธิ์ศรีมหา โพธิ์-หลวงพ่อทวารวดี  ด้วยบริการรถพ่วง นำชมโดยมัคคุเทศก์น้อยเล่าเรื่องเมืองเก่า ”ศรีมโหสถ” เมืองซ้อนเมืองในกลุ่มโบราณสถานสำคัญของจังหวัดปราจีนบุรี  (11-19 กุมภาพันธ์  2554)
          •    ชมการแสดงแสง สี เสียง เรื่องราวเกี่ยวกับศาสนาและวิถีชีวิต   และรับประทานอาหารแบบพาแลงชิมอาหารพื้นบ้าน (16-17 กุมภาพันธ์ 2554)
          •    ชมขบวนแห่โคมประทีป ฟังเทศน์โอวาทปาฏิโมกข์      จุดเทียนธูปถือดอกไม้งาม  ทำใจให้ผ่องแผ้วร่วมพิธีเวียนเทียนรอบรอยพระพุทธบาทคู่ที่ใหญ่และเก่าแก่ที่ สุดในประเทศไทย จุดตะคันตามประทีปและปล่อยโคมสวรรค์เพื่อเป็นพุทธบูชา (18 กุมภาพันธ์  2554) 
          •    เลือกซื้อสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์และ สินค้าพื้นเมืองของปราจีนบุรี  (11-19 กุมภาพันธ์ 2554)
  
            นางบังอร  วิลาวัลย์  นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด  เปิดเผยว่า   จังหวัดปราจีนบุรีได้จัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมพุทธศาสนา “เทศกาลมา ฆปูรมีศรีปราจีน”  ให้เป็นงานเทศกาลงานประเพณีประจำจังหวัดโดยจะมุ่งเน้นให้ชาวพุทธศาสนิกชนในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียงได้มีโอกาสเดินทางมาร่วมงาน ซึ่งสถานที่จัดงานถือว่ามีความสำคัญต่อการเผยแผ่ศาสนาพุทธดินแดนแถบนี้    “โบราณสถานสระมรกต” เป็นส่วนหนึ่งของสถานที่จัดงาน  ประกอบด้วย  กลุ่มอาคารโบราณสถาน  และรอยพระพุทธบาทคู่ที่แกะสลักลงไปบนพื้นศิลาแลงธรรมชาติ  จากการศึกษา รอยพระพุทธบาทสร้างขึ้นตามความเชื่อในการสร้างอุทเทสิกเจดีย์  เพื่ออุทิศแก่พระพุทธองค์ตามคติของอินเดียโบราณก่อนที่จะมีการสร้างพระพุทธ รูป หรือเพื่อเป็นบริโภคทรัพย์ โดยถือเสมือนว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จมายังที่นี้ หรือเป็นความหมายเชิงสัญลักษณ์ที่ศาสนาของพระพุทธองค์ได้เผยแผ่มายังที่ นี้    ด้วยความศักดิ์สิทธิ์ของสถานที่การจัดงาน   บรรยากาศยามค่ำคืนที่โบราณสถานสระมรกตและความสำคัญของวันสำคัญทางพุทธศาสนา พุทธศาสนิกชนที่ร่วมทำบุญ  บำเพ็ญศีล ร่วมงานเทศกาลมาฆบูชาด้วยจิตใจที่สงบ  จะได้รับความเจริญ   ความสุขให้กับชีวิต เพื่อเป็นแรงและกำลังใจให้ต่อสู้กับชีวิตการงานต่อไป      

          นางอธิชา  โรจนสุวรรณ  ผู้อำวยการสำนักงาน ททท.สำนักงานนครนายก  กล่าวเพิ่มเติมว่า  นักท่องเที่ยวและพุทธศาสนิกชนที่เดินทางมาพักผ่อนในช่วงนี้สามารถจัดสรรเวลามาเที่ยวพักผ่อนและร่วมทำบุญ ในช่วงวันมาฆะบูชา

          เริ่มต้น การเดินทางออกจากบ้านแต่เช้า  ชม “ศูนย์ไม้ดอกไม้ประดับใหญ่ที่สุด ในประเทศไทยที่คลอง 15 องครักษ์”  ชมเขตทหารน่าเที่ยวที่ “โรงเรียน นายร้อย  จปร.”  หรือ  “โรงเรียนเตรียมทหาร” จากนั้นเดินทางเข้าตัวเมืองนครนายก  ใช้ถนนหมายเลข  3049 เพื่อสัมผัสกับสิ่งมหัศจรรย์ของโลกที่  “เขื่อนขุนด่านปราการชล” พัก ผ่อนนอนเต็นท์บนมรดกโลกเขาใหญ่ “อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่”  หรือพักผ่อนใน  รีสอร์ท / โรงแรมหลายแบบหลากบรรยากาศ

          เช้าวันใหม่ของวันที่สอง   ฟังเรื่องเล่าความรักและภักดีของท่านเจ้าของตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร “โรง พยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร”  ผ่อนคลายความเมื่อยล้าด้วยนวดแผนไทย  และชมความตั้งใจของคนปราจีนบุรีที่มีใจรักษ์ในของเก่า และฟังเรื่องเล่าเรื่องเก่าเมืองปราจีน  ณ  “พิพิธภัณฑ์อยู่สุขสุว รรณ์”  ศูนย์รวมของเก่าและตะเกียงเจ้าพายุนับหมื่นดวงช่วงบ่าย  เดินทางกลับทางจังหวัดฉะเชิงเทราผ่านกลุ่มโบราณสถานสระมรกต  ชมรอยพระพุทธบาทคู่ที่เก่าแก่และใหญ่ที่สุดในประเทศไทยแวะเที่ยวงานเทศกาลมา ฆปูรมีศรีปราจีน  ตั้งแต่วันที่ 11-19 กุมภาพันธ์ 2554  ณ  โบราณสถานสระมรกต  อำเภอศรีมโหสถ    ก่อนเดินทางกลับโดยสวัสดิภ 

วัน มาฆบูชา  หรือ  วันจาตุรงคสันนิบาต  ตรงกับวันขึ้น  15  ค่ำ  เดือน  3  เป็นวันสำคัญวันหนึ่งในพระพุทธศาสนา ที่เกิดเหตุการณ์มงคล  4  ประการ  เพื่อน้อมรำลึกถึงพระคุณในองค์พระพุทธศาสนา   จึงพร้อมใจบูชาพระคุณของ พระพุทธองค์ พระธรรมและพระสงฆ์  ในวันมาฆะบูชา  ละเว้นความชั่ว ทำความดี    จิตใจผ่องแผ้ว
  
          นายศิริพงษ์  ห่านตระกูล   ผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี  กล่าวว่า  จังหวัดปราจีนบุรี    พร้อมด้วยคณะสงฆ์จังหวัดปราจีนบุรี  องค์การบริหารส่วนจังหวัดปราจีนบุรี    องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในปราจีนบุรี   และ  การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย  สำนักงานนครนายก  กำหนดจัดงาน  “เทศ กาลมาฆปูรมีศรีปราจีน วันที่ 11–19 กุมภาพันธ์  2554  ณ  วัดสระมรกต อำเภอศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี”  เพื่อสืบสานเรื่องราวในพุทธกาลเกี่ยวกับวันมาฆบูชา  ส่งเสริมกิจกรรมทางพุทธศาสนา  ประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวที่เกี่ยวข้องทางพุทธศาสนาและโบราณสถานของ จังหวัดปราจีนบุรีให้เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง  ภายในงานมีกิจกรรมที่น่าสนใจ  อาทิ   
          •    แต่งชุดขาวร่วมปฏิบัติธรรมและฝึก สมาธิ        ณ วัดสระมรกต (11-19 กุมภาพันธ์  2554)
          •    อนุโมทนาบุญร่วมตักบาตรและถวายภัตตาหารเพลกับ พระภิกษุสงฆ์ระหว่างเดินธุดงค์ผ่านอำเภอต่าง ๆ ในจังหวัดปราจีนบุรี  เส้นทางเดินธุดงค์เริ่มต้นที่อำเภอบ้านสร้าง  ณ  วัดบางแตน  – วัดบางเตย – วัดบางกระเบา – วัดพิกุล   อำเภอ เมืองปราจีนบุรี  ณ วัดโบสถ์ – วัดเลียบ – วัดหาดยาง  อำเภอ ศรีมหาโพธิ  ณ วัดใหม่กรงทอง-สถานที่ปฏิบัติธรรมป่าช้าเกาะสมอ  อำเภอศรีมโหสถ - วัดต้นโพธิ์ศรีมหาโพธิ - วัดสระมรกต  รวมระยะทางทั้งสิ้น  91 กิโลเมตร (11-17 กุมภาพันธ์  2554) 
          •    เที่ยวโบราณสถานเมืองศรีมโหสถ–ต้นโพธิ์ศรีมหา โพธิ์-หลวงพ่อทวารวดี  ด้วยบริการรถพ่วง นำชมโดยมัคคุเทศก์น้อยเล่าเรื่องเมืองเก่า ”ศรีมโหสถ” เมืองซ้อนเมืองในกลุ่มโบราณสถานสำคัญของจังหวัดปราจีนบุรี  (11-19 กุมภาพันธ์  2554)
          •    ชมการแสดงแสง สี เสียง เรื่องราวเกี่ยวกับศาสนาและวิถีชีวิต   และรับประทานอาหารแบบพาแลงชิมอาหารพื้นบ้าน (16-17 กุมภาพันธ์ 2554)
          •    ชมขบวนแห่โคมประทีป ฟังเทศน์โอวาทปาฏิโมกข์      จุดเทียนธูปถือดอกไม้งาม  ทำใจให้ผ่องแผ้วร่วมพิธีเวียนเทียนรอบรอยพระพุทธบาทคู่ที่ใหญ่และเก่าแก่ที่ สุดในประเทศไทย จุดตะคันตามประทีปและปล่อยโคมสวรรค์เพื่อเป็นพุทธบูชา (18 กุมภาพันธ์  2554) 
          •    เลือกซื้อสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์และ สินค้าพื้นเมืองของปราจีนบุรี  (11-19 กุมภาพันธ์ 2554)
  
            นางบังอร  วิลาวัลย์  นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด  เปิดเผยว่า   จังหวัดปราจีนบุรีได้จัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมพุทธศาสนา “เทศกาลมา ฆปูรมีศรีปราจีน”  ให้เป็นงานเทศกาลงานประเพณีประจำจังหวัดโดยจะมุ่งเน้นให้ชาวพุทธศาสนิกชนในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียงได้มีโอกาสเดินทางมาร่วมงาน ซึ่งสถานที่จัดงานถือว่ามีความสำคัญต่อการเผยแผ่ศาสนาพุทธดินแดนแถบนี้    “โบราณสถานสระมรกต” เป็นส่วนหนึ่งของสถานที่จัดงาน  ประกอบด้วย  กลุ่มอาคารโบราณสถาน  และรอยพระพุทธบาทคู่ที่แกะสลักลงไปบนพื้นศิลาแลงธรรมชาติ  จากการศึกษา รอยพระพุทธบาทสร้างขึ้นตามความเชื่อในการสร้างอุทเทสิกเจดีย์  เพื่ออุทิศแก่พระพุทธองค์ตามคติของอินเดียโบราณก่อนที่จะมีการสร้างพระพุทธ รูป หรือเพื่อเป็นบริโภคทรัพย์ โดยถือเสมือนว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จมายังที่นี้ หรือเป็นความหมายเชิงสัญลักษณ์ที่ศาสนาของพระพุทธองค์ได้เผยแผ่มายังที่ นี้    ด้วยความศักดิ์สิทธิ์ของสถานที่การจัดงาน   บรรยากาศยามค่ำคืนที่โบราณสถานสระมรกตและความสำคัญของวันสำคัญทางพุทธศาสนา พุทธศาสนิกชนที่ร่วมทำบุญ  บำเพ็ญศีล ร่วมงานเทศกาลมาฆบูชาด้วยจิตใจที่สงบ  จะได้รับความเจริญ   ความสุขให้กับชีวิต เพื่อเป็นแรงและกำลังใจให้ต่อสู้กับชีวิตการงานต่อไป      

          นางอธิชา  โรจนสุวรรณ  ผู้อำวยการสำนักงาน ททท.สำนักงานนครนายก  กล่าวเพิ่มเติมว่า  นักท่องเที่ยวและพุทธศาสนิกชนที่เดินทางมาพักผ่อนในช่วงนี้สามารถจัดสรรเวลามาเที่ยวพักผ่อนและร่วมทำบุญ ในช่วงวันมาฆะบูชา

          เริ่มต้น การเดินทางออกจากบ้านแต่เช้า  ชม “ศูนย์ไม้ดอกไม้ประดับใหญ่ที่สุด ในประเทศไทยที่คลอง 15 องครักษ์”  ชมเขตทหารน่าเที่ยวที่ “โรงเรียน นายร้อย  จปร.”  หรือ  “โรงเรียนเตรียมทหาร” จากนั้นเดินทางเข้าตัวเมืองนครนายก  ใช้ถนนหมายเลข  3049 เพื่อสัมผัสกับสิ่งมหัศจรรย์ของโลกที่  “เขื่อนขุนด่านปราการชล” พัก ผ่อนนอนเต็นท์บนมรดกโลกเขาใหญ่ “อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่”  หรือพักผ่อนใน  รีสอร์ท / โรงแรมหลายแบบหลากบรรยากาศ

          เช้าวันใหม่ของวันที่สอง   ฟังเรื่องเล่าความรักและภักดีของท่านเจ้าของตึกเจ้าพระยาอภัยภูเบศร “โรง พยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร”  ผ่อนคลายความเมื่อยล้าด้วยนวดแผนไทย  และชมความตั้งใจของคนปราจีนบุรีที่มีใจรักษ์ในของเก่า และฟังเรื่องเล่าเรื่องเก่าเมืองปราจีน  ณ  “พิพิธภัณฑ์อยู่สุขสุว รรณ์”  ศูนย์รวมของเก่าและตะเกียงเจ้าพายุนับหมื่นดวงช่วงบ่าย  เดินทางกลับทางจังหวัดฉะเชิงเทราผ่านกลุ่มโบราณสถานสระมรกต  ชมรอยพระพุทธบาทคู่ที่เก่าแก่และใหญ่ที่สุดในประเทศไทยแวะเที่ยวงานเทศกาลมา ฆปูรมีศรีปราจีน  ตั้งแต่วันที่ 11-19 กุมภาพันธ์ 2554  ณ  โบราณสถานสระมรกต  อำเภอศรีมโหสถ    ก่อนเดินทางกลับโดยสวัสดิภ